Η μορφολογία της Π.Ε. Ροδόπης, κατατάσσεται σε τρεις ζώνες. Η πρώτη κατέχει το νότιο τμήμα που είναι πεδινό με μηδενικές σχεδόν κλίσεις. Η δεύτερη εκτείνεται βόρεια παράλληλα της πρώτης και κατέχει το κέντρο της ΠΕ μέχρι τις κλιτείς της οροσειράς της Ροδόπης. Η τρίτη ζώνη βρίσκεται βόρεια της 2ης περιοχής και κατέχει το ορεινό τμήμα. Ισχυρό ανάγλυφο υπάρχει και στο Νότιο Ανατολικό μέρος του Νομού όπου το όρος Ίσμαρος. Οι υψηλότερες κορυφές είναι στο Παπίκιο (1460 μ.), ο Παρατηρητής(986 μ.) , το Μεγάλο Λιβάδι (1267 μ.) και ο Ίσμαρος (678 μ.)
Ο ορεινός όγκος της Ροδόπης έχει τις ιδιομορφίες του. Ο Βορειοδυτικός όγκος, δηλαδή τα ορεινά του Δήμου Ιάσμου χαρακτηρίζεται από ψηλά δασωμένα και πανέμορφα βουνά. Διασχίζεται από τον χείμαρρο Κομψάτο. Εδώ, πρόκειται να κατασκευασθεί το φράγμα του Κομψάτου που η λεκάνη κατάκλισης θα είναι περίπου 8 τετραγωνικά χιλιόμετρα δηλαδή τα 2/3 της Λίμνης Πλαστήρα. Η περιοχή είναι σχεδόν ακατοίκητη και τα χωριά έχουν εγκαταλειφθεί από τον εμφύλιο πόλεμο. Στα παλιά χωριά υπάρχουν εγκαταστάσεις κτηνοτρόφων που παραμένουν εκεί μόνο τους θερινούς μήνες. Στην περιοχή υπάρχουν τόσο αυτοφυή δάση, κυρίως στο Παπίκιο. από πλατύφυλλα-αείφυλλα, αλλά και εκτεταμένες αναδασώσεις κυρίως πεύκης, στις υπώρειες, αλλά και σε μεγαλύτερα ύψη. Από τον ορεινό όγκο του Παπικίου και των βουνών του Ιάσμου είναι ορατή τόσο η Βιστωνίδα όσο και ο Κάμπος της Κομοτηνής.
Η εικόνα είναι κάπως διαφορετική στην βορειοανατολική Ροδόπη. Εδώ τα βουνά είναι πιό εκτεταμένα και πιο χαμηλά. Στην περιοχή υπάρχουν αρκετά κατοικημένα χωριά μερικά από τα οποία είναι και πολυάριθμα παρά τη μείωση του πληθυσμού τα τελευταία 20 χρόνια. Μικρά οροπέδια επιτρέπουν την καλλιέργεια δημητριακών, πατάτας αλλά κυρίως καπνού. Τα χωριά της Οργάνης είναι συγκεντρωμένα, με εξαίρεση τα Καλύβια , ενώ τα Χωριά του Κέχρου διάσπαρτα και αραιοδομημένα ,κυρίως για να ελέγχουν μεγαλύτερες εκτάσεις για τα κοπάδια τους.
Τελείως διαφορετική εικόνα παρουσιάζει ο ορεινός όγκος του Ισμάρου στα Νοτιοανατολικά. Στο βουνό δεν υπάρχουν χωριά, αλλά στις υπώρειες συναντάμε τη Στρύμη τη Διώνη .τους Ασκητές. τα Πετρωτά και τη Μαρώνεια. Ιδιαίτερο γεωλογικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι μονόλιθοι που είναι μαρμαρυγιακοί γνεύσιοι.
